بازار آریا

آخرين مطالب

اقتصاد اسلامی ـ 35 | روش تحقیق در اقتصاد اسلامی مقالات اقتصادی

اقتصاد اسلامی ـ 35 | روش تحقیق در اقتصاد اسلامی
  بزرگنمايي:

بازار آریا - اقتصاد اسلامی، با رویکردی واقع‌گرایانه، انسان را موجودی پیچیده‌تر و چندبعدی‌تر از انسان عقلایی اقتصاد متعارف می‌داند. از این رو، روش‌های مورد استفاده در اقتصاد اسلامی، فراتر از تجربه‌های حسی و روش‌های صرفاً تجربی اقتصاد متعارف است. - آریا بازار -
خبرگزاری تسنیم ؛ پرونده "اقتصاد اسلامی" بخش35 _ موضوع علم اقتصاد، اگرچه در تعاریف مختلف اقتصاددانان متنوع است، اما در نهایت به یک مفهوم واحد بازمی‌گردد: بررسی رفتارهای اقتصادی انسان عقلایی در تولید، توزیع، مصرف و مبادله کالاها و خدمات.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
چه ثروت را محور قرار دهیم، چه تولید و توزیع را، و چه رفتار انسان را، در نهایت، هدف علم اقتصاد، تحلیل و تبیین چگونگی تخصیص منابع محدود برای رفع نیازهای نامحدود انسان است.
در این زمینه بیشتر بخوانید
+ کدام اقتصاد اسلامی را برگزینیم؟
+ اقتصاد اسلامی، اثباتی یا هنجاری؟ اقتصاد اسلامی، همچون سایر شاخه‌های علم اقتصاد، به بررسی رفتارهای اقتصادی انسان می‌پردازد. این رفتارها، که در حوزه‌های تولید، توزیع، مصرف و مبادله شکل می‌گیرند، می‌توانند بر پایه مفاهیم عقلی، نقلی یا تجربی استوار باشند و از ظن و گمان تا یقین متغیر باشند. تفاوت اصلی اقتصاد اسلامی با سایر مکاتب، تأثیر جهان‌بینی و ارزش‌های اسلامی بر این رفتارهاست. این تأثیر، هم در عناصر ذهنی انسان (مانند انگیزه‌ها و اهداف) و هم در عناصر عینی (مانند فناوری و منابع) نمود پیدا می‌کند و بر چگونگی تولید، توزیع، مصرف و مبادله کالاها و خدمات اثر می‌گذارد.
اقتصاد اسلامی، با تمرکز بر رفتار اقتصادی انسان مسلمان، از اقتصاد متعارف که بر رفتار انسان عقلایی مبتنی است، متمایز می‌شود. در حالی که اقتصاد متعارف به دنبال حداکثرسازی منفعت مادی است، اقتصاد اسلامی، رفتاری مبتنی بر ارزش‌های دینی را بررسی می‌کند. با این حال، هر دو مکتب، رفتارهای اقتصادی انسان را در حوزه‌های تولید، توزیع، مصرف و مبادله مورد مطالعه قرار می‌دهند. تفاوت در نوع انسان مورد بررسی (انسان مسلمان در مقابل انسان عقلایی) منجر به نتایج و گزاره‌های متمایز می‌شود، اما اشتراکاتی نیز در رفتارهای اقتصادی وجود دارد. به این معنی که پیامدهای رفتار اقتصادی یک مسلمان به‌گونه‌ای و از آن یک انسان اقتصادی عقلایی به‏‌گونه دیگری خواهد بود.
با گسترش نفوذ هر یک از این دو مکتب، دایره شمول رفتارهای مقید به اسلامیت یا عقلانیت نیز افزایش می‌یابد. به عبارت دیگر، چنانچه براساس آنچه در ادبیات دینی وجود دارد زمانی فرا برسد که کثیری از انسان‌‏های جهان به اسلام گرایش یافته و مسلمان بشوند. در آن صورت باز هم موضوع پیشنهادی برای اقتصاد اسلامی از توجیه لازم برخوردار است زیرا اقتصاد اسلامی موضوع خود را در رفتار مسلمانان تعریف کرده و حالا افزایش تعداد آنان که مسلمان هم شده‌‏اند مانعی بر سر راه "موضوع" در نظر گرفته شده نیست. همین بحث درباره گرایش جمعیت‏‌های بیشتری به عقلانیت اقتصادی هم مصداق دارد.
در علم اقتصاد، روش‌شناسی متأثر از موضوع علم است. اقتصاد متعارف با تکیه بر انسان عقلایی، از روش‌های عقلی، قیاسی و ریاضی بهره می‌برد. اما در اقتصاد اسلامی، با محوریت انسان مسلمان، روش‌های متنوع‌تری متناسب با مراحل تکامل و تغییرات درونی و بیرونی او مورد نیاز است.
مطالعه رفتار اقتصادی انسان مسلمان، به دلیل پویایی و پیچیدگی‌های ذاتی او، دشوارتر از مطالعه انسان عقلایی است. تغییر در ادراکات و کنش‌های انسان مسلمان، و همچنین تأثیرات اجتماعی، نیازمند روش‌های مطالعه متناسب با هر شرایط است. این امر، غیرواقعی بودن فروض ساده‌انگارانه اقتصاد متعارف را آشکار می‌سازد.
واقع‌بینی حکم می‌کند که تحولات جوهری انسان در نظر گرفته شود و به هنگام مطالعه رفتار اقتصادی انسان همان واقعیاتی که در زمان بررسی با آن مواجهیم مورد کنکاش قرار گیرد. مناسب است تفاوت این شیوه را با آنچه در اقتصاد متعارف مطرح است و برای انسان اقتصادی در هر سن و سال و با هر بینشی در زمان تعریف استانداردی در نظر گرفته می‌شود مقایسه کنید.
اقتصاد اسلامی، با تکیه بر فلسفه صدرایی، انسان را موجودی پویا و در حال تغییر مستمر می‌داند. این دیدگاه، انسان را از قالب ثابت و یکنواخت اقتصاد متعارف خارج می‌کند و او را به مثابه "بی‌شمار انسان" در نظر می‌گیرد که درجات صیرورت و کمال متفاوتی دارند.
این پویایی، تنوع کنش‌های اقتصادی انسان مسلمان را به دنبال دارد و امکان پیش‌بینی دقیق رفتار او را دشوار می‌سازد. در واقع، انسان اقتصادی اقتصاد متعارف، تنها یکی از حالات ممکن انسان در اقتصاد اسلامی است. گستره شمول انسان در اقتصاد اسلامی، اعم از انسان در اقتصاد متعارف است.
این دیدگاه، ضرورت توجه به تحولات جوهری انسان در مطالعات اقتصادی را یادآور می‌شود. اقتصاد اسلامی، با در نظر گرفتن این تحولات، به دنبال ارائه تصویری واقع‌بینانه‌تر از رفتار اقتصادی انسان است.
در اقتصاد اسلامی، همان‌طور که موضوع علم (انسان مسلمان) با انسان عقلایی اقتصاد متعارف متفاوت است، روش بررسی نیز گسترده‌تر و متنوع‌تر است. اقتصاد اسلامی، علاوه بر روش‌های عقلی و تجربی، از روش نقل (وحی) نیز بهره می‌برد. این تنوع روشی، ناشی از پویایی و پیچیدگی موضوع مورد مطالعه است. دکتر حسن سبحانی، در اثر خود با نام «ابهام‌زدایی از اقتصاد اسلامی» اشعار می‌دارد:
از آنجا که "موضوع" تعیین می‏‌کند "روش" چگونه باشد قاعدتاً با تغییرات در موضوع به دلیل تحولات در انسان، تغییرات در روش بررسی هم متصور خواهد بود. در آن صورت روش مورد کاربرد در علم اقتصاد روشی اخص از روش بررسی موضوع اقتصاد اسلامی می‌‏شود. یعنی درحالی‏‌که در اقتصاد اسلامی از روش نقل پشتیبان به وحی و از عقل پشتیبان به حتی تجربه در مواردی که ممکن است متناسب با شرایط موضوع باشد بهره‏‌برداری می‏شود، در علم اقتصاد این عقل پشتیبان به تجربه، به‌عنوان روش اعتبارسنجی و رسیدن به درجه‌‏ای قابل قبول از کاشفیت معرفت (علم) مکتسبه از واقعیات موجود است (ص 210 و 211).
اقتصاد اسلامی، با رویکردی واقع‌گرایانه، انسان را موجودی پیچیده‌تر و چندبعدی‌تر از انسان عقلایی اقتصاد متعارف می‌داند. از این رو، روش‌های مورد استفاده در اقتصاد اسلامی، فراتر از تجربه‌های حسی و روش‌های صرفاً تجربی اقتصاد متعارف است. این گستره روش‌شناسی، به اقتصاد اسلامی امکان می‌دهد تا به تحلیل دقیق‌تر و جامع‌تری از رفتارهای اقتصادی انسان مسلمان دست یابد.
انتهای پیام/

لینک کوتاه:
https://www.bazarearya.ir/Fa/News/1280355/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

اسامی مدیران بانکی متهم در پرونده چای دبش اعلام شد

رشد 3.7 درصدی اقتصاد در 9 ماه سال 1403

شهید رئیسی قائل به حمایت از نسل‌های پرانرژی‌تر، خلاق و با جسارت بود

بهره‌وری نامطلوب منابع آبی لرستان/استاندار انتقاد کرد

قیمت بیت کوین و اتریوم امروز دوشنبه 27 اسفند 1403/ کاهش قیمت بیت کوین

ترامپ: عفوهای صادرشده در دوره بایدن «باطل» است

حقوق اسفند بازنشستگان لشگری واریز شد

از قرارداد دارسی تا ملی شدن نفت

مرکز ملی هنر و رسانه بنیاد شهید و امور ایثارگران ایجاد خواهد شد

چگونه از تاریخچه دریافت سود سهام عدالت خود مطلع شویم؟

قیمت دلار و یورو در صرافی ملی امروز دوشنبه 27 اسفند 1403/ کاهش قیمت

قیمت دلار مبادله‌ای امروز دوشنبه 27 اسفند 1403/ کاهش قیمت+ جدول

قیمت طلا و سکه امروز دوشنبه 27 اسفند 1403/ کاهش قیمت طلا 18 عیار+ جدول

قیمت طلا 18 عیار امروز دوشنبه 27 اسفند 1403/ کاهش قیمت+ جدول

خشم زلنسکی از پیش روی روسیه/ رئیس ستاد کل ارتش اوکراین برکنار شد

قیمت سکه، نیم‌سکه و ربع‌سکه امروز دوشنبه 27 اسفند 1403

گارد طلای جهانی افزایشی ماند

سود سهام عدالت واریز شد

دفتر مطالعات راهبردی پتروشیمی گشایش یافت

تخفیف 30 درصدی آخرسال نهال های اصلاح شده در پالیز نهال با تحویل 24ساعته!

آیا قیمت بیت کوین به اوج خود رسید؟

واریز مرحله نخست سود سهام عدالت به پایان رسید

رویداد《من نوه‌ی شهیدم》باهدف ترویج فرهنگ ایثار و شهادت برگزار شد

پرونده‌های قاچاق سوخت به دادگاه‌های ویژه جرایم اقتصادی ارسال می‌شود

اقتصاد اسلامی ـ 36 | اقتصاد اسلامی همان احکام اقتصادی است؟

رسیدگی به پرونده‌های قاچاق سوخت در دادگاه‌های ویژه جرایم اقتصادی

پیش‌بینی بازار مسکن تهران/ نوسانات ادامه خواهد داشت؟

سمنان آماده استقبال از سرمایه گذاران حوزه کشاورزی است

شهید رئیسی قائل به حمایت از نسل‌های پرانرژی‌تر، باخلاقیت و باجسارت بود

شرایط طرح فروش 3 خودروی وارداتی ویژه نوروز 1404+ جدول

آخرین مهلت برای ثبت نام در نوبت دوم کنکور سراسری 1404

حق مسکن 900 هزار تومانی پول اجاره یک متر خانه هم نیست

تخفیف ویژه حمایت از باغداران صنوبر دوساله 10 هزار تومان یک‌ساله فقط و فقط 5هزار

چگونه می ‌وان با قطار به ترکیه رفت؟

هشدار مهم به دارندگان سهام عدالت

طالبان: برای رضایت یک کشور، علیه کشور دیگری وارد جنگ نمی‌شویم

نقل و انتقال اسناد سبزرنگ با قولنامه قابل پذیرش نیست

بم از 38 کشور دنیا بزرگتر است

رمزگشایی منتقدان از نمادهای پنهان در فیلم سینمایی «رها»

یک ایده برای گشایش اقتصادی

اسامی 10 مدیر بانکی متهم در پرونده چای دبش

قیمت خودرو امروز 27 اسفند 1403/ موج گرانی قبل از تغییر سال به بازار رسید + جدول

تعداد دکل‌های حفاری آمریکا ثابت ماند

چگونه می توان با قطار به ترکیه رفت؟

میزان مصرف سوخت بنزین 21 درصد افزایش یافت

رشد 21 درصدی مصرف بنزین کشور در 25 اسفند

ورود سامانه بارشی به کشور طی چهارشنبه/ هوا در این مناطق 10 تا 15 درجه‌ کاهش می‌یابد

کاهش چشم‌گیر ارزش دلاری دستمزدها + فیلم

برگزاری همایش فرزندان شهدای فرهنگی به مناسبت بزرگداشت 22 اسفند

تخفیفات عیدانه رویال نهال برای نهال های گردو و بادام از همین الان تا لحظه تحویل سال

© - www.bazarearya.ir . All Rights Reserved.

چاپ ایرانیان کمپانی